مزایا و معایب استفاده از سیستم های مدیریت محتوا در طراحی سایت
مزایا و معایب استفاده از سیستم های مدیریت محتوا در طراحی سایت
یکی از روش‌های طراحی سایت استفاده از CMSها یا سیستم‌های مدیریت محتوا به شمار می‌رود. سیستم‌های مدیریت محتوا نرم‌افزارهایی هستند که امکانات لازم برای ایجاد یک سایت اینترنتی کامل با کاربردهای مختلف از جمله اطلاع‌رسانی و فروشگاهی را برای صاحبان سایت‌ها امکان‌پذیر می‌نمایند.
سیستم‌های مدیریت محتوای مشهور مانند وردپرس، جوملا و دروپال ابزارهایی هستند که چندین سال توسعه و بهبود را پشت سر گذاشته‌اند و هزاران برنامه‌نویس با حجمی بسیار بزرگ امکانات مختلف را به این سیستم‌ها افزوده‌اند.
سیستم مدیریت محتوا یا CMS چیست؟
یک نرم‌افزار تحت وب و بخشی از سایت شماست که کمک می‌کند بدون نیاز به کدنویسی، محتوای سایت را مدیریت کنید، اما حالا اجازه بدهید به سراغ تعریف ساده آن برویم؛ طراحی سایت کلا دو قسمت دارد؛ قسمت اول طراحی بخش اصلی یا هسته سایت، قسمت دوم هم طراحی ظاهر سایت. کدنویسان و برنامه نویسان بعد از اینکه ظاهر و هسته سایت شما را کدنویسی کردند، یک پنل دسترسی هم برای آن می‌سازند.
به کمک این پنل، دیگر نیاز نیست برای اضافه کردن یک تصویر به سایت، به سراغ کدها رفته و کدنویسی کنید! بلکه می‌توانید به‌راحتی با انتخاب چند دکمه، نه‌تنها تصویر بلکه مقالات و صفحات جدیدی در سایت بسازید. این سیستمی که هسته اصلی سایت شماست و البته از طریقش محتوا و حتی ظاهر سایت را مدیریت و ویرایش می‌کنید، همان سیستم مدیریت محتوا یا CMS است؛ سیستم‌های مدیریت محتوا به‌طور کلی به ۲ دسته تقسیم می‌شوند که هر وبمستر و صاحب سایتی باید با آنها آشنا باشد.
سیستم‌های مدیریت محتوای اختصاصی
اگر همین حالا به سراغ یک شرکت طراحی سایت رفته و از آنها بخواهید یک سایت اختصاصی برای‌تان کدنویسی کنند، آنها موظفند سایتی به شما تحویل بدهند که به‌راحتی و بدون نیاز به کدنویسی قابل مدیریت باشد. در واقع آنها سایتی برای‌تان می‌سازند که سیستم مدیریت محتوای اختصاصی را دارد، بعد از آن‌هم ظاهر دلخواه‌تان را برای‌تان کدنویسی کرده و روی آن سوار می‌کنند. این همان سیستم مدیریت محتوای اختصاصی است .
سیستم‌های مدیریت محتوای عمومی
اگر یک سایت را مثل یک ماشین ببینیم، هسته سایت دقیقا بخش موتوری خودرو و ظاهر، همان اتاق آن است. خب با تعاریفی که تا اینجا داشتیم، متوجه شدیم سیستم مدیریت محتوا مثل موتور خودرو است و قالب هم مثل اتاق، روی آن سوار می‌شود. البته تا اینجا روی صحبت‌مان در مورد سیستم‌های مدیریت محتوای اختصاصی بود که در آنها هم قالب و هم هسته، باید کدنویسی شوند.
اما در CMS عمومی شرایط فرق می‌کند. ببینید، شرکت‌هایی هستند که CMS های خودشان را با بالاترین کیفیت تولید کرده و آنها را به‌شکل رایگان در اختیار کاربران قرار داده‌اند! مثلا شرکت وردپرس سیستم مدیریت محتوای وردپرس را ساخته و شما می‌توانید به‌رایگان آن را دانلود کنید. این یک نرم افزار تحت وب نهایتا ۴۰ تا ۶۰ مگابایتی است.
بعد از اینکه شما این CMS را دانلود کرده و روی هاست سایت (فضایی که اطلاعات سایت روی آن قرار می‌گیرد) بارگذاری‌اش کردید، موتور خودروتان کامل شده!
مزایا و معایب استفاده از سیستم های مدیریت محتوا در طراحی سایت
مزایای استفاده از CMS ها
1- سادگی و صرفه جویی در زمان و هزینه ها
برای مثال شما می خواهید یک سایت خبری ایجاد کنید. در این مواقع کدنویسی سایت کار مناسبی نیست و استفاده از CMS ها مناسب تر است. اگر شما از CMS ها استفاده کنید، می توانید به سادگی و در عرض یک روز سایت خود را بسازید و به مطلب گذاری در آن بپردازید. اما اگر خودتان سایتتان را کدنویسی کنید، این کار بسیار طاقت فرسا و زمان بر خواهد بود.
همچنین استفاده از CMS ها رایگان است (هر چند قالب ها و افزونه های غیر رایگان نیز برای CMS ها وجود دارد اما در کل استفاده از خود CMS ها و بیشتر قالب ها و افزونه های آن ها رایگان است.).
2- وجود آموزش ها، قالب ها و افزونه های متعدد
یکی دیگر از مزیت های CMS ها این است که هزاران آموزش برای آن ها وجود دارد. یعنی شما هیچ گاه در استفاده از آن ها به مشکل برنخواهید خورد و هر گاه مشکل و اختلالی در سایت شما به وجود آمد می توانید با چند دقیقه وبگردی و سرچ این مشکل را به سادگی رفع کنید.
همچنین قالب ها و افزونه های متعددی برای CMS ها وجود دارد که تنها کار شما دانلود و نصب آن هاست! یعنی شما می توانید با یک هاست و یک دامین ساده، وردپرس یا جوملا یا هر CMS دیگری را نصب کنید و یک قالب رایگان روی سایت نصب کنید و به مدریت سایتتان بپردازید! هر گاه احساس کردید ابزاری را کم دارید، می توانید این کمبود را با نصب افزونه ها برطرف کنید!
معایب استفاده از CMS ها
تا به حال که CMS ها برای طراحی وب سایت عالی بودند! اما در کنار وجود مزایا، CMS ها معایبی نیز دارند که در ادامه به توضیح مفصل معایب آن ها می پردازیم.
۱- امنیت پایین
برای من که یک هکر کلاه خاکستری هستم، هک یک وب سایت ساخته شده با وردپرس به مراتب ساده تر از هک سایتی است که کدنویسی آن به صورت اختصاصی انجام یافته. برای هک سایت های وردپرسی یا سایت هایی که با CMS ها ساخته شده اند فقط کافی است یک افزونه اختصاصی طراحی کنیم که یک دورک (اختلال) در سایت ایجاد کند و حال تنها کاری که باید انجام دهیم این است که با استفاده از این باگی که توسط افزونه در سایت ایجاد کردیم، وارد سایت شویم. روزانه هزاران افزونه ناشناخته روی CMS ها نصب می شود و همین کار باعث به وجود آمدن هزاران دورک می شود.
برای مثال ما افزونه ای داریم که دچار یک نوع نقص امنیتی است و حال هر وب سایتی که این افزونه را نصب کند دچار این نقص امنیتی خواهد شد. اگر این افزونه تنها ۳۰۰ نصب پیدا کند، ۳۰۰ سایت قابل هک ایجاد خواهد شد که هکر برای هک آن ها فقط نیاز دارد با استفاده از گوگل هکینگ آن ها را پیدا کرده و مورد هدف قرار دهد!
۲- نمی توانیم همه آن چیزی را که در ذهنمان است پیاده سازی کنیم!
وقتی بخواهید یک سایت شخصی با مطالب کم داشته باشید هیچ مشکلی وجود ندارد. اما وقتی قصد راه اندازی یک سایت فوق حرفه ای را دارید مطمئنا CMS ها گزینه ی مناسبی برای این کار نیستند! زیرا شما نمی توانید یک سایت با امکانات ویژه بسازید (اگر هم بتوانید باز هم نیاز به کدنیسی برای قالب و افزونه دارید که بهتر است از همان ابتدا خودتان سایتتان را برنامه نویسی کنید.)